To Nursing Aversion/Agitation είναι ένα φαινόμενο που βιώνουν μητέρες που θηλάζουν. Είναι επίσης γνωστό με τον όρο Breastfeeding Aversion and Agitation (BAA). Μέχρι σήμερα δεν είναι γνωστή η αιτία που το προκαλεί καθώς οι μελέτες που έχουν δημοσιευτεί είναι λίγες. Στα ελληνικά θα μπορούσαμε να το μεταφράσουμε ως Εκνευρισμός κατά το Θηλασμό (ΕΘ).
Μητέρες μπορεί να το βιώνουν ανά διαστήματα στο ταξίδι του θηλασμού με το παιδί τους, είτε θηλάζοντας ένα νεογέννητο, είτε θηλάζοντας κατά τη διάρκεια μιας νέας εγκυμοσύνης, είτε θηλάζοντας δύο ή τρία παιδιά διαφορετικής ηλικίας. Η διάρκειά του και η σοβαρότητά του ποικίλουν από μητέρα σε μητέρα. Κάποιες το βιώνουν μία φορά ενώ άλλες το βιώνουν συνέχεια και σε κάθε θηλασμό. Συναισθήματα θυμού και εκνευρισμού ή/και ευερεθιστότητας, συνοδευόμενα από αίσθηση φαγούρας ενώ το παιδί θηλάζει, και η επείγουσα ανάγκη να φύγει το παιδί από το στήθος είναι αυτά που συνήθως περιγράφουν το φαινόμενο. Επίσης, συναισθήματα ντροπής και ενοχής και σκέψεις αποθηλασμού συνήθως ακολουθούν το συναίσθημα του θυμού.
Ένα μέρος της εμφάνισης του ΕΘ αφορά την έλλειψη ύπνου. Κάθε φορά που κάποιος ξυπνάει στη μέση ενός υπνικού κύκλου αισθάνεται αποπροσανατολισμένος και ζαλισμένος. Αυτό συμβαίνει 5-12 φορές τη νύχτα, κάθε νύχτα, και μετά πρέπει η μητέρα να σηκωθεί το πρωί, να ξεκινήσει και να συνεχίσει την ημέρα της φυσιολογικά. Μοιάζει αδύνατον. Ωστόσο, πολλές μητέρες το κάνουν αυτό για χρόνια και υπάρχει η προσδοκία αυτό να μην επηρεάζει τις ίδιες ή τη σχέση τους με το παιδί τους καθώς θηλάζουν.
Ο ύπνος είναι ανάγκη, ο ύπνος είναι για επιδιόρθωση, για γέμισμα, για τη λογική, για διάλλειμα από τη φροντίδα και τη μητρότητα. Εάν μια μητέρα λιμοκτονούσε, πιθανότατα να χρειαζόταν νοσηλεία. Κατά τον ίδιο τρόπο ο ύπνος είναι σημαντικός για τη λειτουργία του σώματος και του μυαλού.
Είναι γνωστό στους νέους γονείς ότι θα κοιμούνται λίγο. Αυτό που συνήθως δεν λέγεται είναι ότι αυτό μπορεί να κρατήσει χρόνια για μερικούς γονείς. Υπάρχουν ποικίλες μελέτες που δείχνουν πως η έλλειψη ύπνου προκαλεί διάφορα προβλήματα, όπως μειωμένη ανάπτυξη, κατάθλιψη και άγχος. Μπορεί η έλλειψη ύπνου επίσης να προκαλεί ευαισθησία στο δέρμα ή να αυξήσει τα επεισόδια θυμού.
Είναι γνωστό ότι το γυναικείο σώμα δέχεται μεγάλες αλλαγές κατά την εγκυμοσύνη. Ο θηλασμός κατά την εγκυμοσύνη περιλαμβάνει πολλές δυσκολίες. Η ευαισθησία στις θηλές, οι ορμονικές αλλαγές και η ανάγκη για ξεκούραση αποτελούν τις κύριες αιτίες του εκνευρισμού κατά τον θηλασμό. Ωστόσο, ορισμένες γυναίκες δεν το βιώνουν καθ’ όλη την εγκυμοσύνη, διαλέγουν να συνεχίσουν και κάνουν τάντεμ, δηλαδή θηλάζουν δύο παιδιά διαφορετικής ηλικίας.
Για μερικές γυναίκες ο ΕΘ κατά την εγκυμοσύνη είναι ένα φυσιολογικό μήνυμα για αποθηλασμό. Το σώμα ετοιμάζεται για ένα μωρό, για το πρωτόγαλα και αποθηκεύει ενέργεια γι αυτό το μωρό.
Η παραγωγή γάλακτος διαφέρει για τα αγόρια και τα κορίτσια. Αν μία μητέρα θηλάζει ένα αγόρι και ένα κορίτσι αυτό είναι ιδιαίτερα απαιτητικό για τον οργανισμό της. Επίσης, το ότι το σώμα μπορεί να παράγει πρωτόγαλα για ένα νεογέννητο από το ένα στήθος και γάλα για ένα νήπιο από το άλλο, μπορεί να προκαλεί ΕΘ ως επίσης κάτι ιδιαίτερα δύσκολο και απαιτητικό για τον οργανισμό.
Η μη ισορροπημένη διατροφή μπορεί να επηρεάζει μια θηλάζουσα μητέρα. Παρότι η ποιότητα του γάλακτος δεν επηρεάζεται από μία φτωχή διατροφή, η παραγωγή γάλακτος από μόνη της αυξάνει την ανάγκη για επαρκή πρόσληψη θρεπτικών συστατικών και αν αυτό δεν συμβαίνει είναι πιθανό ο ΕΘ να εμφανιστεί σαν προειδοποιητικό σημάδι.
Έλεγχος των στοιχείων: μαγνήσιο, Βιταμίνη Α, D, σύμπλεγμα βιταμινών Β καλό είναι να γίνεται και αν υπάρχει έλλειψη να λαμβάνεται συμπλήρωμα ή να ακολουθείται ένα πλήρες διαιτολόγιο πάντα με την συμβουλή ιατρού ή/και διαιτολόγου.
Η επιλόχειος κατάθλιψη, είτε είναι διαγνωσμένη είτε όχι, μπορεί να περιλαμβάνει θυμό ή/και εκνευρισμό, όπως και άγχος, ευερεθιστότητα και αϋπνία. Είναι πιθανό αυτό να συμβαίνει σε κάποιες μητέρες.
Ωστόσο, πολλές γυναίκες που βιώνουν τον ΕΘ είναι σίγουρο ότι δεν έχουν επιλόχειο κατάθλιψη και δεν εκδηλώνουν σημάδια θυμού ή ευερεθιστότητας αν το νήπιο δεν θηλάζει. Επομένως, αυτά τα συναισθήματα δεν επηρεάζουν όλους τους τομείς της καθημερινότητάς τους, παρά μόνο την ώρα του θηλασμού.
Πόνος μπορεί να υπάρχει στην αρχή του ταξιδιού με το παιδί, κατά τη γέννηση ή στην αρχή του θηλασμού. Μπορεί να οφείλεται σε μία γέννα με επιπλοκές, στον αποχωρισμό με το παιδί, σε ένα πρόωρο μωρό, σε ένα βρέφος με ζητήματα χαλινού ή στον πόνο από μία λάθος στάση στο θηλασμό.
Μελέτες δείχνουν ότι γυναίκες που έχουν πόνο στις θηλές, βιώνουν επίσης δυσφορία. Τι σημαίνει όμως αυτό όταν ένα βρέφος πρέπει να φάει 5, 6, 10, 20 φορές τη μέρα; Έντονη δυσφορία και εκνευρισμός την ώρα του θηλασμού.
Ακόμα και αν ο πόνος υποχωρήσει η ανάμνηση είναι εκεί, και η δυναμική της σχέσης μπορεί να συνεχιστεί όπως ξεκίνησε και να μην αποτελέσει κάτι υγιές και όμορφο. Τα κύτταρα επίσης κουβαλούν «τη μνήμη του πόνου», κάτι που εξηγεί τη χρόνια δυσφορία ή τον πόνο στο στήθος, ακόμα και αν γιατρευτούν οι πληγές. Με τον πόνο κατά την έναρξη μιας σχέσης, καθορίζεται η δυναμική κι αυτό είναι πολύ δύσκολο να αλλάξει. Όχι ακατόρθωτο, αλλά δύσκολο.
Πολλοί επαγγελματίες υγείας δεν είναι ενημερωμένοι ή και αν είναι δεν αναφέρουν σε μια θηλάζουσα ότι μπορεί να υπάρχει περίπτωση να βιώσει με δυσάρεστα συναισθήματα το θηλασμό. Η μητέρα που το βιώνει από ενοχές που θυμώνει με το παιδί της θα το αποκρύψει από γνωστούς, ειδικούς και μη και κάπως έτσι οδηγούμαστε σε ελλιπή ενημέρωση για τον ΕΘ. Πολλές φορές η ενημέρωση μιας μητέρας βοηθάει στο να απενοχοποιηθεί και να μπορέσει να το διαχειριστεί πολύ πιο εύκολα.
Η ομαδική παρέμβαση και η ψυχοεκπαίδευση επίσης είναι πολλή χρήσιμη καθώς το να ακούει μία μητέρα που βιώνει ΕΘ ότι αυτό συμβαίνει και σε άλλες τη βοηθάει να νιώθει πως δεν είναι μόνη. Το κομμάτι της εκπαίδευσης επίσης βοηθάει καθώς παρέχει γνώσεις για την ανάπτυξη δεξιοτήτων που θα βοηθήσουν τις μητέρες να διαχειριστούν το ΕΘ.
Βιβλιογραφία